Podatek od towarów i usług, a kryptowaluty

Sen z powiek obracającym bitcoinami spędza również zagadnienie podatku od towarów i usług. Czy transakcje kryptowalutami podlegają opodatkowaniu VAT? Czy organy administracji skarbowej mają w tym zakresie jednolite stanowisko? Jeżeli interesuje Cię księgowość bitcoinów – zapraszamy do lektury.

Transakcja bitcoinami podlega VAT?

W odniesieniu do opodatkowania obrotu kryptowalutami do dzisiaj nie wypracowano jednolitego stanowiska. Początkowo organy administracji podatkowej stały na stanowisku, że bitcoin stanowi usługę elektroniczną i dlatego powinno się objąć go standardową, 23-procentową stawką podatku VAT. W 2013 r. takie stanowisko prezentował między innymi Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, wydając indywidualną interpretację o znaku: IBPP2/443-258/13/lcz. Organ twierdził wtedy, że kryptowaluty nie można traktować na równi z prawnym środkiem płatniczym, ponieważ nie jest ona elementem rynku pieniężnego (o tym wspominaliśmy już w artykule „Czym jest bitcoin w świetle prawa?”). Dodatkowo Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wskazywał, że kryptowaluty nie podlegają wyłączeniom, uwzględnionym w katalogu z art. 43 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Czy księgowość bitcoinów zmieniła się z biegiem czasu?

Transakcja bitcoinami nie podlega VAT?

Stanowisko organów podatkowych zaczęło się jednak zmieniać wraz z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE, wydanym w sprawie Skatteverket przeciwko Dawidowi Hedqvistowi. W orzeczeniu z 22 października 2015 r., sygn. C-264/14, Trybunał uznał, że „świadczenie usług (…) które podlegają wymianie walut tradycyjnych na jednostki wirtualnej waluty „bitcoin” i odwrotnie, dokonywane za zapłatą kwoty odpowiadającej marży wynikającej z różnicy pomiędzy ceną, po jakiej dany przedsiębiorca nabywa waluty, a ceną, po jakiej je sprzedaje klientom, stanowi transakcje zwolnione z podatku od wartości dodanej w rozumieniu tego przepisu”. W efekcie polskie organy podatkowe zweryfikowały swoje stanowisko w zakresie rozumienia kwalifikacji i pojęcia bitcoina. Już w 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji podatkowej z 15 lutego 2016 r., znak IPPP3/4512-1005/15-2/RD, uznał, że „charakter prawny kupowanych jednostek Bitcoin przy akceptacji stron transakcji jako alternatywnego środka płatniczego, pozwala stwierdzić, że wirtualna waluta będzie nośnikiem wartości pieniężnej oraz środkiem płatniczym podobnie jak waluty używane jako prawny środek płatniczy”. Tym samym obrót bitcoinami stał się czynnością opodatkowaną VAT, jednak zwolnioną z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT.

Rozliczenie obrotu bitcoinami (księgowość bitcoinów)

W konsekwencji dzisiaj przeważa jednak stanowisko, uznające bitcoiny za prawny środek płatniczy oraz obrót kryptowalutami za równorzędny obrotowi innymi walutami. Na mocy przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, transakcje bitcoinami są objęte zakresem tej regulacji, ale na mocy art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT zwalnia się je od opodatkowania. Rozliczając transakcje bitcoinami oraz inne, podlegające VAT, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej należy zatem odnieść się do zasad tak zwanej sprzedaży mieszanej.